Những mảnh đời con con ...

Người ta không chọn được chỗ để sinh ra cho mình, lại càng không lựa chọn được hoàn cảnh sinh ra của mình, không ai mong muốn mình sinh ra mà đã thua thiệt, bất hạnh. Thế nhưng, đời đâu phải luôn luôn chiều theo lòng người…

Đến thăm Trung Tâm Bảo Trợ Trẻ Em quận Gò Vấp (thường gọi là Trường Mầm Non 4) mới hiểu được những hoàn cảnh đáng thương, mới thấy thấm thía niềm hạnh phúc giản đơn mà lớn lao mình có được: sinh ra với ngoại hình đầy đủ, có nhận thức như những người bình thường. Đó là niềm hạnh phúc đầu tiên mà giá trị lớn lao nhất.

Những em bé ở Trung Tâm Bảo Trợ Trẻ Em Gò Vấp, hoặc là do bị chậm phát triển (thường hay gọi là Hội Chứng Down do rối loạn nhiễm sắc thể), hoặc do bị bệnh nan y (HIV, biến dị thân thể….) bị cha mẹ bỏ rơi ở các bệnh viện hoặc thậm chí có những đứa trẻ rất xinh xắn đáng yêu được đưa đến đây do những người mẹ lỡ lầm, chúng trở thành những đứa con “ngoài ý muốn” và là ghánh nặng cần phải trút bỏ… Tôi tự hỏi không biết những người cha – người mẹ ấy có lúc nào chợt tự hỏi rằng “đứa con bé nhỏ của mình giờ ở đâu? Sống ra sao ?!”

(quằn quại...

(... vật lộn với bệnh tật)

(Thiên Thần chắc cũng không dễ thương xinh xắn hơn thế này !!)

Các cô, các thầy, các chị trong Trung Tâm mỗi ngày phải đút sữa, tắm giặt và lau rửa vết thương cho hàng mấy chục em một lúc, thậm chí cho các em hơi lớn tuổi, vì các em chậm phát triển, ngay cả những công việc bình thường để tự chăm sóc bản thân các em cũng không thể làm được. Các em lớn hơn một chút, thì được chỉ dạy quét nhà, lau nhà hay học chữ. Thế mới biết các thầy cô ở đây vất vả thế nào !!

(những người khách nước ngoài đến thăm thích thú được phụ các cô cho trẻ bú sữa)

(bé cũng được nâng niu)

Ngoài những em bé, ở đây còn có cả nhưng anh chị mà tuổi đời của họ, nếu giống như những người bình thường khác, thì lẽ ra đã có một mái ấm gia đình với những đứa con, được làm cha – làm mẹ.

Chị Sáu (người trong Trung Tâm thường gọi chị là Bé Sáu), bởi vì tuy chị đã 35 tuổi rồi, nhưng chiều cao và nhận thức chỉ như một đứa trẻ lên 6 lên 7. Thoạt nhìn từ phía sau khi chị ngồi đong đưa chân trên chiếc xích đu, tôi cứ tưởng đó là một cô bé!! Ngồi chơi với chị trên chiếc xích đu, chị cứ vuốt má tôi như người chị lớn âu yếm vuốt má đứa em gái bé nhỏ. Một chút gì đó như tiềm thức khơi gợi trong chị niềm mong ước có một đứa em gái chăng?

Huy (bằng tuổi tôi – 26t) nhưng ngây ngô như một cậu bé lên 6. Anh đã buồn xo phụng phịu khi được cô Loan Quản Nhiệm thông báo không có phần quà Sinh Nhật cho anh trong số 15 phần quà sinh nhật tôi mang đến. Chuyện này là do sơ suất của tôi. Khi nhận được mail của cô Loan Văn Thư của Trung Tâm, gửi danh sách các “bé” có sinh nhật trong tháng 5 để tôi chuẩn bị quà mừng cho các bé, trong danh sách có Huy. Huy sinh ngày 13/5/1983. Khi đọc danh sách, thấy Huy sinh năm 1983, lẽ ra nên gọi điện lại Trung tâm để hỏi, thì tôi lại cố ý đưa Huy ra khỏi danh sách mua quà tặng sinh nhật, vì nghĩ Huy lớn quá, không phải là các “bé” để tổ chức sinh nhật. Tôi đã vô tình làm tổn thương tâm hồn trẻ thơ của Huy. Ở đời, làm điều xấu với ai đó không phải là điều độc ác nhất, mà độc ác nhất là làm tổn thương tâm hồn họ. Để sửa chữa, tôi chạy ra ngoài mua vội một cái áo sơmi Việt Tiến tặng anh và thấy Huy mừng lắm, nhìn anh cười tươi như thế mà….

Những anh chị ở đây, tuổi tôi chỉ bằng hoặc bằng 2/3 tuổi họ, nhưng do nhận thức hạn hẹp, họ cứ một mực gọi tôi là “cô”, xưng “con”!! Dường như đối với họ, những ai “không giống như họ” thì có nghĩa là giống như các thầy các cô trong Trung Tâm, và nếu đã như các thầy các cô thì có nghĩa là họ phải kính trọng và phải xưng là “cô” là “thầy”….

Khi chia tay mọi người ra về, mọi người hỏi tôi tháng sau có quay lại? Muốn hứa một lời hứa, nhưng “promises don’t come easy” nên đành chỉ ậm ừ. Sợ làm người thất hứa, mà mình thì hay quên. Tâm hồn họ thì như làm bằng thủy tinh, nâng niu không khéo sẽ đánh vỡ mất.

Nhưng dẫu sao vẫn mong mình có thể giữ một lời hứa với mình: Sẽ sớm quay lại!!

Có những nơi thời gian dừng lại ...

Lần thứ ba quay lại Cambodia, thấy buồn buồn vì mọi thứ đều hình như chẳng bao giờ thay đổi. Ngày còn học ở Trường Du Lịch, nơi mình muốn đến tham quan đầu tiên nhất chính là Cambodia. Mình thích những đền đài cổ xưa cũ kỹ, thích cả cái lịch sử oai hùng qua các triều đại của đất nước này. Lần đầu tiên đến thăm, một mình lang thang đi tham quan nơi nọ nơi kia, nhìn mãi mà không thấy chán mắt. Còn lần này, không đi một mình, mà sao lại cảm thấy ngột ngạt, buồn buồn…

Những bức tượng đá trong Ăngkor, cái sứt tay, cái bể đầu, cho thấy một niên đại tồn tại đáng nể. Cái nắng nóng oi ả mà không gian thì yên tĩnh tuyệt đối. Trong Angkor, một tiếng quạ kêu cũng khiến người ta giật mình (mà quạ thì ở đây nhiều vô kể), chúng nấp đâu đó trong những khe đá của Đền Ăngkor, rối bất ngờ bay ra, kêu lên một tiếng, phá vỡ đi cái không gian yên tĩnh như nhà mồ của nơi này.

Ở đây, dường như có một cái quy định bất thành văn mà ai cũng tuân thủ: Keep silent (giữ yên lặng). Du khách đến đây luôn khá đông, họ có thể cười nói bên ngoài Đền, nhưng đến khi bước vào Đền, dường như ai nấy đều cảm thấy là cần phải giữ yên lặng, dù chẳng ai quy định hay ép buộc. Mọi người lặng lẽ quan sát, lặng lẽ chụp hình, lặng lẽ bước, lặng lẽ … Nói chung là đi nhẹ nói khẽ, như đang cố giữ yên lặng cho giấc ngủ của một vị Vua Chúa nào đấy. Thỉnh thoảng chỉ nghe tiếng thuyết minh của một vài anh chị Hướng dẫn viên khi dừng lại ở một bức phù điêu hay một bức tượng đá, du khách vài lời gật gù tán thành hoặc bình luận, rồi lại lặng lẽ bước đi và lặng lẽ quan sát…

Đến Ăngkor lần này, hình như mình mang một tâm trạng hoang mang kỳ lạ: có những thứ mà dường như thời gian dừng lại trên chúng, mọi thứ có thể đổi thay chứ chúng hình như không thay đổi. Một năm, hai năm hay mười năm, hai mươi năm … thậm chí cả năm mươi, một trăm năm… Thật kinh khủng!!

Nhớ đến cách đây mấy hôm, tình cờ có việc đi ngang qua trường Tiểu học cũ, chẳng hiểu sao quyết định dừng xe, vào quán nước mía đối diện trường. Trường cũ không còn là trường Tiểu Học mà đã chuyển thành Trung Tâm Giáo Dục Thường Xuyên quận 11. Học trò cũ, thầy cô cũ đã ra đi hết rồi. Nhưng vẫn còn những người mà cả 20 năm trước họ ở đó, nay vẫn còn ở đó: bác bảo vệ chuyên đánh trống cho trường, bà lao công làm công việc lau dọn, một bà bán xôi trước cổng trường, một bác với xe bột chiên có niên đại đến nửa thế kỷ… Tất cả những người đó, bình thường và cũ kỹ, cũ kỹ như gốc bồ đề trong sân trường hàng mấy mươi năm không chặt mà cũng chẳng được tỉa tót. Thứ thay đổi duy nhất trên họ là mái tóc mà sợi trắng nay đã nhiều hơn sợi đen và những nếp nhăn trên trán xô lại với nhau nhiều hơn những ngày thưở trước. Còn quần áo, giày dép, không hiểu sao tôi thấy vẫn như thế, chẳng hề thay đổi.

Lớp trẻ con chúng tôi ngày ấy thường nghĩ ra đầy đầu óc những trò nghịch dại để chọc phá, điển hình nhất là trò giấu cái dùi đánh trống của bác Vinh bảo vệ, để rồi sau đó cười khúc khích với nhau khi thấy bác hớt hơ hớt hải đi tìm để đánh trống báo hiệu đã hết giờ ra chơi và bắt đầu vào học tiếp (sau này chúng tôi phát hiện ra đây là cách để kéo dài thời gian ra chơi thêm đôi chút). Ngày ấy chúng tôi đâu biết, bác có vợ con, có một gia đình bình thường, nhưng vì phải làm bảo vệ cho trường, bảo quản đồ dùng dụng cụ mà bác ở trong trường suốt. Từ ngày bác gái mất, và từ ngày trường tiểu học của chúng tôi chuyển thành Trung Tâm Giáo Dục Thường Xuyên, một đôi lần chạy ngang trường và trông thấy bác, nhận ra dường như bác mỗi ngày trông mỗi buồn bã và lặng lẽ hơn, lặng lẽ như gốc bồ đề già trong sân trường vậy !!

Lại nghe văng vẳng tiếng đọc bài oang oang của lũ chúng tôi ngày trước, như đang vang ra từ lớp học trong ấy, bài học vỡ lòng của lớp ba mà đến tận hôm nay tôi vẫn thuộc:

"Buổi mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và gió nhẹ, mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp. Con đường này tôi đã quen đi lại nhiều lần, nhưng hôm nay bỗng nhiên tôi thấy lạ. Cảnh vật xung quanh tôi đang có sự thay đổi lớn - Hôm nay tôi đi học..." ( "Tôi Đi Học" - nhà văn Thanh Tịnh)