Bước vào tháng 11, đến trường nào cũng thấy các thầy cô và học trò gấp rút sôi động chuẩn bị cho ngày 20/11 - Ngày Hiến Chương Nhà Giáo Việt Nam.
Ôi chao, ngày xưa tôi cũng từng là cô giáo, một cô giáo được bao nhiêu học trò yêu mến bởi cái tính trẻ trung thoải mái. Chưa cầm được tấm bằng Đại Học tôi đã làm giáo viên, do bảng điểm ngoại ngữ khá tốt. Một sinh viên năm 3 đi làm giáo viên ngoại ngữ ở Trung tâm Ngoại Ngữ của trường Đại Học KHXH & NV, không tránh khỏi những lầm lẫn. Ngày đầu bước vào lớp, chưa đến giờ học, nên tôi đứng ngoài hành lang nhìn trời mây non nước. Có bạn học trò đến, thấy giáo viên chưa vào, nên lại gần dò hỏi: "bạn ơi cho hỏi lớp này là lớp Hoa 1 đúng không?". Trò chuyện một lúc, đến giờ vào lớp, anh chàng đi thẳng xuống cái bàn cuối lớp, còn tôi đi thẳng đến bàn giáo viên, mắt anh chàng cứ tròn xoe như hai viên bi, mắt chữ "i" miệng chữ "o", rồi cả buổi học cứ cúi gằm đếm vết xước trên mặt bàn học. Thật buồn cười !
Còn nhớ biết bao kỷ niệm vui bên học trò, lớn tuổi có, nhỏ tuổi có. Học ngoại ngữ ở Trung Tâm, không phân biệt tuổi tác, giới tính, địa vị, vì thế mà tôi cứ phải xưng "bạn" với "mình" cho nó dễ. Tuy nhiên, dạy ở Trung Tâm ngoại ngữ thì được thoải mái, không gò bó trang phục như ở các trường Trung Học, học trò cũng cởi mở hơn, không hề có chuyện cạnh tranh điểm số, đề tài học phong phú sôi động, có thời gian cô trò lại đi ăn chè ăn ốc với nhau, vui biết bao nhiêu...
Mấy tháng gần đây, bỗng nhiên tôi lại thấy mình thèm được quay trở về làm một Nhà Giáo bình dị. Công việc ở công ty bận rộn với hàng mớ công văn giấy tờ phải gửi đi và chờ đợi hồi âm, hàng mớ khoản tiền phải nhớ, quên một cái là đền cũng hết mấy tháng lương. Nhưng hễ rảnh một phút giây nhìn mây nhìn lá, tôi lại thấy lòng mong mỏi được đi dạy như xưa. Nhưng bây giờ, tôi muốn ngốn hết thời gian cho học trò và trường lớp. Tôi của ngày hôm nay đã khác tôi của những năm xưa đó, ngu ngơ đến nỗi người ta không biết tôi là cô giáo. Tôi của ngày hôm nay có thể dạy ngoại ngữ, nhưng còn có thể dạy cả những điều bổ ích hơn nữa, kết quả của những tháng ngày tiếp xúc với cuộc đời, nhìn thấy bao điều tốt đẹp và cả những mặt trái.
Tôi muốn dạy cho học trò nhiều thứ lắm, nhiều lắm. Như bài thơ của một giáo viên ở trường Đại Học Công Nghệ Sài Gòn tặng tôi hôm trước:
THẦY HÃY DẠY CON TÔI (được phổ thơ từ Bức thư của Tổng Thống Mỹ Abraham Lincoln gửi thầy Hiệu Trưởng ngôi trường nơi con trai ông theo học )
Thưa thầy!
Tôi gửi thầy con trai của tôi
Để thầy dạy cháu những điều bổ ích,
Dạy cho cháu biết tôn thờ sự thật,
Biết khinh thường những dối trá hư danh,
Biết chấp nhận nỗi đau khi bài thi không thành,
Song, không thỏa mãn với những gì mình đạt được.
Mỗi kết quả phải đổi bằng mồ hôi và nước mắt,
Chỉ một xu do mình kiếm được,
Cũng quý hơn hàng ngàn vạn của người.
Thầy hãy dạy con tôi luôn biết mỉm cười
Trước những khổ đau tưởng như cùng cực nhất,
Nếu vượt qua ta sẽ vô cùng hạnh phúc.
Thầy hãy dạy con tôi
Biết lắng nghe cả những điều tưởng chừng chua xót nhất,
Song phải lánh xa những lời đường mật
Biết khiêm nhường với những bạn hiền lành,
Song phải cứng rắn với kẻ thấp hèn thô bạo.
Thầy dạy cho cháu có thể bán mồ hôi và tri thức,
Song không bao giờ được bán lương tâm.
Mỗi con người chỉ có một trái tim,
Sống nhân ái sẽ được nhiều hơn mất.
Thầy hãy dạy con tôi phải có niềm tin cao nhất
Vào bản thân mình và đồng loại xung quanh.
Dạy cho cháu biết
Không thể có công bằng ở tất cả mọi nơi trên trái đất,
Và không phải mọi người đều chân thật.
Nhưng hãy tin rằng:
Những kẻ vô loài bao giờ cũng ít hơn những người chính trực
Và thế giới này nhất định tốt đẹp hơn !
Abraham Lincoln's Letter to His Son's Teacher My son will have to learn I know, that all men are not just, al men are not true. But teach him also that for every scoundrel there is a hero; that for every selfish politician, there is a dedicated leader. Teach him that for every enemy there is a friend.
It will take time, I know; but teach him, if you can, that a dollar earned is of far more value than five found.
Teach him to learn to lose and also to enjoy winning.
Steer him away from envy, if
Teach him the secret of quite laughter. Let him learn early that the bullies are the easiest to lick.
Teach him, if you can, the wonder of books… but also give him quiet time to ponder over the eternal mystery of birds in the sky, bees in the sun, and flowers on a green hill-side.
In school teach him it is far more honorable to fail than to cheat.
Teach him to be gentle with gentle people and though with the though.
Try to give my son the strength not to follow the crowd when everyone is getting on the band wagon.
Teach him to listen to all men but teach him also to filter al he hears o a screen of truth and take only the good that comes through.
Teach him, if you can, hoe to laugh when he is sad. Teach him there is no shame in tears.
Teach him to scoff at cynics and to beware of too much sweetness.
Teach him to sell brawn and brain to the highest bidders; but never to put a price tag on.
Teach him to close his ears to a howling mob… and to stand and fight if he thinks he’s right,
Treat him gently; but do not cuddle him because only the test of fire makes fine steel.
Let him have the courage to be impatient, let him have the patience to brave. Teach him always to have sublime faith in himself because then he will always have sublime faith in mankind.
This is a big order; but see what you can do … He is such a fine little fellow, my son.
